طراحی برنامه آموزش مهارت‌های پیش‌کلامی و بررسی اثربخشی آن بر بهبود مهارت‌های ارتباطی کودکان با اختلال اتیسم عملکرد بالا

ناتوانی در برقراری ارتباط، از جمله خصیصه­ های آشکار افراد اتیسم محسوب می­ شود. تحقیق حاضر با هدف طراحی آموزش برنامه مهارت­ های پیش­ کلامی، به منظور بهبود و افزایش مهارت ­های ارتباطی کودکان اتیسم با عملکرد بالا انجام شده است و از نوع تحقیقات آزمایشی با پیش ­آزمون، پس ­آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه کودکان با اختلال اتیسم مراکز ­ویژه کودکان اتیسم شهر تهران در سال 94-95 بود. تعداد 20 کودک پسر اتیسم با عملکرد بالا، به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. برنامه مداخله در 20 جلسه آموزش متوالی، در مرکز اتیسم دوم آوریل تهران، برای گروه آزمایش و خانواده ­های آنها با استفاده از نمایش ویدئویی، نقش بازی و داستان ­گویی آموزش داده شد. از آزمون محقق­ ساخته مهارت ­های پیش­ کلامی و آزمون نیمرخ رشد زبان (Told)، برای ارزیابی مهارت­ های ارتباطی استفاده شد. اطلاعات حاصل، توسط آزمون ­های تحلیل واریانس و اندازه ­گیری مکرر تحلیل شدند و نتایج نهایی نشان داد که همه فرضیه­ های این پژوهش، در سطح آلفای 05/0< p معنی­ دار شدند. یافته­ های حاصل نشان دادند که این برنامه، موجب بهبود و افزایش معنادار مهارت ­های برقراری ارتباط گروه آزمایش شد. اما این بهبودی در شرکت ­کنندگان گروه کنترل ایجاد نشد.